Vergrijzing arbeidsaanbod beinvloedt concurrentiepositie MKB
“Het ziet er naar uit dat de komende jaren een aanbodoverschot zal ontstaan van 55-plussers en een aanbodtekort van mensen tussen de 25 en 45 jaar. Bedrijven zullen hun werkgelegenheidsstructuur aan moeten passen aan de nieuwe (leeftijds)verhoudingen op de arbeidsmarkt”, dat schrijft onderzoeksbureau EIM in zijn rapport ‘Toekomst concurrentie MKB’, dat in opdracht van het Midden- en Kleinbedrijf werd uitgevoerd.
Ontslagen
Dit jaar hebben de zwakkere economische omstandigheden reeds tot gevolg dat 30.000 tot 50.000 banen in het MKB zullen worden geschrapt. Het zwaartepunt van deze ontslaggolf zou in het tweede halfjaar van 2009 liggen, aldus EIM.
‘Toekomst concurrentie MKB’ (pdf)
Op weg naar een ander evenwicht op de arbeidsmarkt
De evenwichtssituatie op de arbeidsmarkt zal de komende jaren veranderen. Wanneer de structuur van de werkgelegenheid zich niet aanpast aan die van het arbeidsaanbod zullen, door de vergrijzing van de beroepsbevolking, op den duur onhoudbare onevenwichtigheden op de arbeidsmarkt optreden. Het aanbod van jonge werknemers zal dalen waardoor de vraag naar jongeren het aanbod ver zal overtreffen.
Daarentegenover zal de vraag naar ouderen veel geringer zal zijn dan het aanbod. Dit heeft dus gevolgen: de lonen van de verschillende leeftijdsgroepen zullen veranderen onder invloed van de gewijzigde schaarsteverhoudingen. Door de veranderende loonkosten verandert ook de structuur van de vraag naar arbeid. Als de terugkoppelingsmechanismen sterk genoeg zijn, kan de markt in principe de veranderingen in de structuur van het arbeidsaanbod zonder al te veel moeite opvangen.
MKB zal zich moeten voorbereiden op veranderende arbeidsaanbod
De veranderende schaarsteverhouding is van invloed op de arbeidsproductiviteit en op de concurrentiepositie van het klein-, midden- en grootbedrijf. Wat opvalt is dat met name het kleinbedrijf (met 48%) relatief veel (zeer) jonge werknemers in dienst heeft. Bij het middenbedrijf (met 43%) en het grootbedrijf (met 36%) is deze jonge groep van werknemers minder sterk aanwezig. Bij het grootbedrijf werken ten opzichte van het MKB relatief gezien veel (middelbaar) oude werknemers. In het grootbedrijf is 36% van de werknemers 45 jaar of ouder. Bij het middenbedrijf is dit 30% en bij het kleinbedrijf 27%.
Het vinden en behouden van (goed) personeel wordt daarom steeds belangrijker, zeker om de concurrentiepositie te versterken en behouden. Het is dus zaak om nu al voorbereidingen te treffen om een branche of onderneming toekomstbestendig te maken en te houden. EIM heeft in zestien marktsectoren gekeken naar de leeftijdssamenstelling van werknemers in deze sectoren en hoe de verschillende grootteklassen van bedrijven zich ten opzichte van elkaar verhouden, nu en in de toekomst.